Hayvanlar Üzerine - Elias Canetti * Kış Okuma Şenliği 2014-2015*

Sevgili Pinuccia'nın düzenlediği 'Kış Okuma Şenliği' listeme buradan ulaşabilirsiniz.
Bu kitabı listenin 19. sırasındaki -erkek, yabancı yazar- kategorisi dahilinde okudum.

Okuma halleri fotoğraflarıma bakmak isterseniz:

Okuma Halleri, Fotoğraflarla - Hayvanlar Üzerine / Elias Canetti

HAYVANLAR ÜZERİNE

Yazarı: Elias CANETTI

Orijinal Adı: Über Tiere

Türkçesi: Levent Konca

Türü: Deneme

Yayın Hakları: Sel Yayıncılık

www.selyayincilik.com.

-   Birinci Baskı: Ocak 2014

-   115 sayfa

Kitaptan Alıntılar;

* Hayvanların olmadığı bir çocukluk neye yarar ki?

        * Hayvanların ayaklanması! 1917 yılında Galli yazar Arthur Machen, The Terrr (Terör) adlı romanında, güvelerden ineklere doğanın ağır silahlarla donatmamış olduğu kanatlıların ve dört ayaklıların, insanlara karlı geçici olarak başarılı olan bir karşı saldırıya cesaret ettiği bu tür bir sınıf mücadelesi kurgusu sunar. ... Romanın meydan okuyan finalinde, 'bir kez başkaldırdılar, tekrar başkaldırabilirler,' yazar.

        * Dünyanın gelişimi, daha fazla hayvanı hayatta tutmamıza bağlı.

        * Hayvanlar olmadan dünyanın ne kadar tehlikeli olacağını tasavvur etmek mümkün değil. / 1943

        * İnsan, her insanı hayvanlarına ayırmak ve ardından ayrıntılı ve yatıştırıcı bir biçimde onlarla hesaplaşmak istiyor. / 1943

        * Okumanın çok anlamlılığı: Harfler karıncalar gibi ve kendilerine ait gizli devletleri var. / 1944

        * Hayvanların, kendimizde neleri övülesi bulacağını düşünmek. / 1946

        * Hayvanların, sabırlı hayvanların, ineklerin, koyunların, elimize verilmiş ve elimizden kurtulamayacak bütün hayvanların bize asla başkaldırmayacak olması beni incitiyor.

         ... Boğa güreşçisi denen kahramanları ve kana susamış arenanın tamamını perişan halde kaçmaya zorlayacak tek bir boğa da içimin ferahlaması için yeterdi. / 1949

        * İnsan kahkahasına gerçekten benzeyen bir ses çıkaran yegane hayvan sırtlandır.

        * Yarasa, günde yirmi saat uyur. Atlarsa üç ile dört saat arası. Afalina (bi yunus türü) ise yalnızca dönüşümü olarak beyninin bir yarısıyla uyur, diğeri hep uyanık kalır.

        * Ankete katılan İngilizlerin yüzde onu, mutlulukları için hayvanların, eşlerinden daha önemli olduğunu belirtti. Yüzde yirmisi, hayvanları çocuklardan; üçte birden fazlasıysa işlerinden daha önemli buluyor.

        * Kim ki hayvanlardan çok bahsediyorsa, insanlar adına utanıyordur.

^-^ KEDİLER ^-^

        * En büyük dileğim, bir farenin bir kediyi...

        * ... kendini bir kediye dönüştürür...

        * Kedi fareyi öldürmek için ağzını açmıştır ki, fare bir balığa dönüşür ve suya atlar.

        * Kedi, fareyi pençeleriyle kaldırdı ve yaşasın diye salıverdi.

- Yazım-Basım Hatası -

        * Sf/86

         ... aceleyle yiyecek koparken suçüstü yakalardım.

                                                                             Okuduğum tarih: Aralık 2014

Yazar Hakkında Bilgi=  Elias Canetti, (Rusçuk, 1905-Zürih, 1994) İspanya'dan göç eden Sefarad Yahudisi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Viyana Üniversitesi'nde Doğa Bilimleri ve Felsefe bölümlerinde doktora yaptı. 26 yaşında başyapıtı ve sayılan Körleşme'yi kaleme almaya başladı. Kitlelerin psikolojisini ona yabancı birinin bakış açısından anlatan roman, dönemin Nazi Almanyası'nda yasaklandı ve ancak 1960'lardan sonra geniş kitleler tarafından keşfedilebildi. Canetti, 1938'de Avusturya'nın ilhakından sonra Londra'ya ardından Zürih'e taşındı. İkinci Dünya Savaşı gibi tarihin en büyük kitlesel eylemlerine tanıklık etmiş olması onu kitle ve iktidar ilişkileri üzerine düşünmeye ve yazmaya yöneltti. Bu düşüncelerinin sonucu olarak 1960'da Kitle ve İktidar adlı incelemesini tamamladı. 1981'de Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. Ömrünün büyük bir kısmını İngiltere'de geçirdi. Eserlerini Almanca kaleme aldı.

İkinci Dünya Savaşı'nın İngiltere'deki yankılarına ve dönemin entelektüel isimlerine ilişkin düşüncelerinden oluşan kitabı Soylu Sınıfın Sonbaharı: İngiltere Yılları (çev. Veysel Atayman, 2010) yayınevimiz tarafından yayımlanmıştır.

ARKA KAPAK –

Politik, oyunbaz, alet yapan, konuşan, bilen insan tanımlamalarının ortak endişesi, insanı diğer hayvanlardan ayıran özelliği bulmaktır. Peki insanın içindeki hayvan(lar) ve hayvanın içindeki insan(lar)dan bahsetmek bu kadar imkansız mıdır?

Uzun yıllarını iktidar ilişkileri ve kitlelerin davranış biçimleri üzerine düşünerek geçiren Elias Canetti için insanlarla hayvanların ilişkileri ve bunların geçirgenliği her zaman ilham kaynağı olmuştur. Ancak Nobel ödüllü yazar bu defa, hayatı boyunca hayvanlara, ama en çok da onların insanlarla arasındaki hiyerarşik ilişkiye dair tuttuğu notlar, aforizmalar, anılar, otobiyografik ögeler taşıyan kısa ancak çarpıcı öykülerle "türcülüğün" kalbine adeta bıçak saplıyor.

Canetti vahşi ve evcil insan, kılık değiştiren hayvan öyküleriyle metamorfoz hikayelerinin bir araya geldiği Hayvanlar Üzerine'de insan-hayvan, av-avcı, yetişkin-çocuk, efendi-köle gibi tahakküme dayalı ilişkileri tersyüz ederek adeta bir kıyamet sonrası atmosferi yaratıyor. Canetti yadırgatıcı ancak şiirsel diliyle insanın içindeki hayvanlara özgü vahşetin peşinde...

KEYİFLİ OKUMALAR...