Sayfalar

8 Şubat 2017 Çarşamba

Geliş - Neden Buradalar? / Ted Chiang

Geliş kitabı 'Arrival' filmini izleyip sevenlerin büyük bir heves ve heyecanla beklediği bir kitap. MonoKL Yayınları bu kitabı dilimize kazandırmış. 
Ben filmini izlemedim. Kitapta dokuz öykü var ve öykülerden biri olan 'Hayatının Hikayesi'de Geliş-Arrival filmine konu olan hikaye.
Yazar bilim kurgu türünün en önemli görülen ödüllerinden Nebula, John W. Campell, Theodore Sturgeon ve Hugo ödüllerini kazanmış.


Kitaptaki öykülerden en çok Babil Kulesi'ni beğendim ve etkilendim.
Açıkçası onun dışındaki öykülerin kiminde eğer konuya hakim değilseniz yorucu ve biraz anlaşılması güç bölümler olduğunu düşünüyorum. En azından benim için öyle bir okuma oldu.
Çok değil neredeyse hiç matematik, fizik, kimya gibi bilim dallarına ilgim yok. Belki o yüzden kimi kavramlar yabancı geliyor bana.
Gerçi 'Kitaptan Alıntılar' bölümünde aşağıda paylaşacağım ama buraya demek istediğime örnek bir alıntı ekleyeyim kitaptan:
- Luuisein asgari kapalı alan prensibi gibi mi? Fizik ne zaman bu kadar minimalist bir hale geldi?

         Şey buradaki 'asgari' kelimesi yanıltıcı. Görüyorsun ya, Fermat'ın asgari zaman ilkesi kusurludur; ışık bazı durumlarda diğer olasılıklara oranla daha uzun süren yolu takip eder. Işığın daima ölçüsüz bir yol izlediğini, alınan süreyi ya minimize ya da maksimize ettiğimi söylemek daha isabetli olur. Bir minimum ile bir maksimum bazı matematiksel özellikleri paylaşır, o yüzden her iki durum da ek bir denklemle tarif edilebilir. Daha açık konuşmak gerekirse Fermat İlkesi minimal bir ilke değildir; tam aksine, 'varyasyon' ilkesi olarak bilinen şeydir.


Okuma halleri fotoğraflarıma bakmak isterseniz:


 GELİŞ
NEDEN BURADALAR?
Yazarı: Ted CHIANG
Orijinal Adı: The Stories of Your Life and Others
Türü: Öykü
Yayın Hakları: MonoKL Yayınları
-   Birinci Basım: 2017 Ocak
Kapak Tasarımı: Sancar Dalman
Çeviri: M. İhsan Tatari
-   287 sayfa


 Kitaptan Alıntılar;

        * CIA Başkanı bir terörist grubunun Washington D.C.'deki metro ağını bombalayacağından haberdarmış. Meclisten teröristlere karşı aşırı güç kullanma yetkisi kazanabilmek adına bombayı patlatmalarına göz yummuş. Ölenlerin arasında meclis üyelerinden birinin oğlu da var ve CIA Başkanı'na teröristlerin işini bitirmesi için tam yetki verilmiş.

        * Sonsuz gerileme: Tatmin edici veya doyurucu bir yanıt bulunamadığı için sonsuza dek açıklama yapma durumu.

        * Kürelerin müziği: Pisagor'un teleskop icat edilmeden yüzlerce yıl önce ortaya attığı, tüm gezegenlerin dönerken bir müzik oluşturduğunu öne süren teori. NASA binlerce yıl sonra bunun doğru olduğunu kanıtlamıştır.

        * Sempatiyle empati arasındaki fark.

        * Konuya hakim değilseniz anlaşılması biraz güç ve yorucu bölümler:
         - ... çünkü Leibniz'in aksine sembolik mantığın sınırlarını biliyorum. Planladığım diğer diyalektler estetik ve bilişsellikle birlikte ifade edilecek. ... Bildiğim her şeyi bu dile tercüme ettikten sonra aramam gereken örüntülerin barizleşmesi gerek.

         - Kapı kulplarını nörotoskin katkılı dimetil sülfoksitle boyamaktan tutun da...

         - Basit birer ikinci -tahmin ve çift- düşün sonsuz gerilemesi hepsini bertaraf etti.

         - Aksiyom sistemlerini baştan yazdığın formelizm.

         - Luuisein asgari kapalı alan prensibi gibi mi? Fizik ne zaman bu kadar minimalist bir hale geldi?
         Şey buradaki 'asgari' kelimesi yanıltıcı. Görüyorsun ya, Fermat'ın asgari zaman ilkesi kusurludur; ışık bazı durumlarda diğer olasılıklara oranla daha uzun süren yolu takip eder. Işığın daima ölçüsüz bir yol izlediğini, alınan süreyi ya minimize ya da maksimize ettiğimi söylemek daha isabetli olur. Bir minimum ile bir maksimum bazı matematiksel özellikleri paylaşır, o yüzden her iki durum da ek bir denklemle tarif edilebilir. Daha açık konuşmak gerekirse Fermat İlkesi minimal bir ilke değildir; tam aksine, 'varyasyon' ilkesi olarak bilinen şeydir.

                                                                           Ocak 2017


Yazar Hakkında Bilgi=  Ted Chiang 1967 yılında Çinli bir ailenin çocuğu olarak Amerika'da doğdu. Sadece 15 öykü yayımlamasına rağmen bilim kurgunun yaşayan efsanesi olarak nitelendirilmektedir. Az ve öz yazdığı öykülerle bilim kurgu türünün en önemli ödüllerine layık görülmüştür. Bu ödüller arasında Nebula, John W. Campbell, Theodore Sturgeon Memorial ve Hugo ödülleri de bulunmaktadır.

         Ted Chiang'ın 'Hayatının Hikayesi' adlı öyküsü 2016 yılında Arrival (Geliş) adıyla filme uyarlandı ve Denis Villeneuve'ün yönettiği film dünya çapında büyük yankı uyandırdı.
         Monokl Ted Chiangîn yapıtlarını yayımlamayı sürdürecektir.


ARKA KAPAK –

"Böylesine etkili bir filme (Geliş) dönüşen her öykünün sonunda dikkatimi kitaba, özgün kaynağa çeviririm. Ted Chiang yalın, aman vermeden ve ışık saçarak yazıyor.
-Colson Whitehead-
"Ted Chiang öylesine orijinal ki insanın ağzı açık kalıyor."
-Junot Diaz-
 "Ted Chiang tam bir hazine. Kaleminden ne dökülse bir elmas gibi parlıyor."
-Cory Doctorow-
 "Geçmişte ve gelecekte gerçekleşen her olayın kaydını tutan bir vakayınamenin, Çağlar Kitabı'nın önünde duran bir kadın düşünün. Her ne kadar yazılanlar ışığın etkisiyle zamanla silinse de hâlâ devasa bir cilt bu. Kadın elinde bir büyüteçle insan cildi inceliğindeki sayfaları çevirmeye başlıyor; ta ki hayatının hikâyesini buluncaya dek.. Geleceği bilenler onun hakkında konuşmazlar. Çağlar Kitabı'nı okuyanlar bunu asla itiraf etmezler."
-Ted Chiang-


1 yorum:

  1. Kitabın bu kadar çok terim barındırdığını bilmiyordum, paylaşım için teşekkürler. Bu arada defter çok şirinmiş. =)

    YanıtlaSil