Kitapta bahsi geçen kedilerle ilgili fotoğraf ve diğer bilgileri internetten araştırıp paylaşımıma ekledim. Linklere tıkladığınızda ulaşabilirsiniz.
UYGARLIĞI DEĞİŞTİREN 100 KEDİ
Yazarı: Sam STALL
İngilizce
Aslından Çeviren: Ayşen Anadol
Yayın
Hakları: Can Yayınları
-
1. basım: 2009
-
5. basım: Aralık
2012 (1000 adet)
-
Kırkmerak21
-
181 sayfa
Kitabın
Orijinal Adı: 100 Cats Who Changed Civilization
Kitaptan Alıntılar;
* Isaac
Newton’un Kedisi- Kedi kapısının esin kaynağı: Efsaneye göre, kedi durmadan dışarı çıkıp sonra da
içeri girmek istediğinden Newton’un işini bölüyormuş. Ne yapacağını şaşıran
bilim adamı çabucak bir kolaylık tasarlayıp uygulamaya sokmuş: kedi kapısı.
* Tama: Japonya’daki Omron şirketinin 2000 yılında imal ettiği ilk seri üretim
robot kedi. Basınç sensörleri sayesinde, sırtını okşadığınızda kedi tepki
veriyordu.
* Siyam: Şu ünlü Siyam kedileri yüzyıllarca yalnızca Siyam’da (bugünkü Tayland)
yaşadı.
* Jack – Tarihsel simge olan kedi: Winston Churcill tarihteki en büyük kedi severlerden
biriydi. Yaşamı boyunca yanında bir ya da birkaç kedi olmuştu.
Churcill vasiyetnamesinde Chartwell’i (aile
ikematgahı) devlete bırakmıştı. Bu da mülkü ulusal anıta dönüştürüyordu.
Vasiyetnamesinin bir de şartı vardı. Chartwell’de daima Jack adlı sarman bir
kedi yaşayacaktı. Şu anda bu görevi 3. Jack yerine getiriyor.
*
Tom: ABD Başkanı John F.
Kennedy’nin kızı Caroline’ın kedisi. Ne yazık ki Kennedy’nin kedilere alerjisi
olduğu ortaya çıkmış ve Tom’a yeni bir ev bulunmuştu. Jacqueline Kennedy
Onassis’in mallarının satıldığı mezatta, Tom’un çerçeveli bir fotoğrafı 13.000
dolar gibi soluk kesen bir fiyata satıldı.
*
Myobu No Omoto: Japon İmparatoru
Ichijo’nun (980-1011) sevgili kedisi. Şımartılan kedi öyle yüceltilmişti ki,
kendisini kovalamaya kalkışan bir köpeğin sahibini, imparator zindana attırdı.
*
Bir kedinin mahmur bakışları altında yazı
yazan nice ünlü şair ya da romancı vardır.
*
Cattarina (Kate): Poe
yazı yazarken kedi omuzlarına çıkıp oturur ya da Virgina’ya sokulup buz gibi
soğuk evde ona birazcık sıcaklık sağlardı.
*
Peter: XIX. Yüzyıl
sonuyla XX. Yüzyıl başının en ünlü illüstratörlerinden biri Louis Wain isimli
bir İngilizdir. Wain, golf oynamaktan çay içmeye kadar her şeyde insan gibi
hareket eden kedilerin sevimli resimlerini çekerek bir servet kazanmıştır.
Derken
kediyi daha hayal ürünü pozlarda resmetmeye başladı; yeni bir meslek edinmişti
artık.
Wain
1886 yılında Ilustrated London News için ‘A Kitten’s Christmas Party’ adlı tam
sayfalık bir resim çizdi. Bu sayede ünü yayıldı.
Yaşamının
sonlarına doğru Wain’de şizofreni belirtileri başladı; neredeyse yirmi sene
akıl hastanelerinde yaşadıysa da, 1939’da ölene kadar resim yapmayı sürdürdü.
Deliliğin dibine vuruşunu belgeleyen huzursuz edici resimler yapıyordu. Artık
soyut kedi portreleri yapıyordu; parlak, neredeyse sanrılı renklerle betimlenen
bu kediler şaşkın, hatta ürkmüş görünüyorlardı. Temelde küçük, geometrik
biçimlerden oluşan son çalışmalarındaki ‘kediler’ karmaşık, kaleydeskop benzeri
desenlerdir. Sanatçı son demlerinde bile arada sırada Peter’a, o her şeyi
başlatan kedilerine benzer portreler de yapmıştı.
(kedilerinin
evrimine bakan birisi şizofreni ve dmt arasındaki bağı rahatça çözebilir. dmt
oranı yükseldikçe kedilerin boyutlarını tanımlada farklı yollara girmiş.
bir dmt transında şu süreç 5 dakika içinde olmaktadır, wain'de ise şizofreni ile senelerce yavaş yavaş ilerlemiştir:
bir dmt transında şu süreç 5 dakika içinde olmaktadır, wain'de ise şizofreni ile senelerce yavaş yavaş ilerlemiştir:
*
Pulcinella – Füg besteleyen kedi: İtalyan besteci Domenico Scarlatti (XVIII. Yüzyıl başı), resmi adı K.
30, Fa Minör Füg olan tek bölümlü klavsen sanatı, gayriresmi olarak ‘Kedi
Fügü’nü kedisi Pulcinella ile ortak bestelemiştir.
Pulcinella,
klavsen klavyesi üzerinde gezmekten pek hoşlanırmış. Bir gün sıra dışı olmakla
beraber kulağa hoş gelen bir takım notalara basmış. Scarlatti bu kısa pasajı
notaya geçirmiş ve bu temadan hareketle koca bir füg bestelemiş.
*
Kedi Biber’in oynadığı kısa filmler: The Kitchen Lady, Never Too Old ve Rip and Stitch.
*
Kapsar – Dünyanın en talihli kara kedisi: Londra’nın dünyanın ünlü Savoy Oteli’ndeki bir metre
boyundaki ahşap kara kedi heykeli.
13
rakamının uğursuzluğuna inandıklarından 13 kişilik gruplara
eşlik ediyor.
*
Glenturret Damıtım Evi’nde (İskoçya,
Famous Grouse viski) yirmi dört yıla yakın yaşamış olan ünlü kedi Towser.
Yaşamı süresince 28.899 fare yakaladı. Dünya fare avlama şampiyonu, Guinnes
Rekorlar Kitabı.
*
Toni: Toni, safkan bir
avuç uzun tüylü Ankara kedisinden biriydi. Ankara Hayvanat Bahçesi’nin bir
zamanlar Avrupa soylularının gözdesi olan bu cins kedinin soyu tükenmesin diye
kırk yıldır sürdürdüğü üretme programı çerçevesinde doğmuştu.
Toni’nin
damızlık olacağı daha ana rahmine düşmeden belirlenmiştir. Ama tam o sırada
Ankara Hayvanat Bahçesi’nde aids benzeri bir virüs çıktı ve kedi nüfusunu kırdı
geçirdi.
*
Londralı kavramsal sanatçı Tracey Emin: En ünlü yapıtı: ‘Yatağım!’ Kirli giysileri ve diğer
süprüntülerle çevrili kendi yatağıydı bu yapıt. Bugün bu yapıtın değeri 150.000
sterlin civarındadır.
*
Delilah: İngiliz ünlü
rock grubu Quenn’in şarkıcısı Freddie Mercury’nin çok sevdiği kedisi. Bu üç
renkli dişi kedi, grubun 1991 tarihli albümü Innuendo’daki ‘Delilah’ şarkısıyla
ölümsüzleşti. Şarkının sözlerinde kedinin marifetleri anlatılıyor, ama bu arada
evde oraya buraya işemesi yüzünden eleştiriliyordu.
İşte
şarkılara ilham olmuş sevgili üç renkli kedisi Delilah.
Innuendo
albüm kapağındaki sanat çalışmasının Freddie ve kedileri versiyonu.
Delilah
şarkı linki: http://www.youtube.com/watch?v=roeNc6COPTI
*
Rupi: Jethro Tull’ı kuran
Ian Anderson’ın kedisi ve 2004 tarihli solo albümü Rupi’s Dance’e adını veren
şarkının kaynağı.
*
Jellylorum: T.S.
Elliot’un kedisi ve Old Possum’s Book of Practical Cats (Yaşlı Sıçanın Pratik
Kediler Kitabı) adlı şiir kitabının esin kaynağı; kitaptaki bir şiirde de yer
alır. Cats müzikali bu şiirlere dayanır.
*
Dusty: Texaslı kedi
yaşamı boyunca 420 yavru doğurarak yazılı tarihteki en üretken kedi ünvanını
aldı.
Okuduğum tarih: 5 Haziran
2013
ARKA KAPAK –
Uygarlığı Değiştiren 100 Kedi
Tek bir kedinin uygarlığı değiştirmeye gücünün yetmeyeceğini düşünüyorsanız, koca bir canlı türünü tek başına yok eden Tibbles’ı duymamışsınız demektir. Ya da Pakistan ile ABD arasında diplomatik bir tartışmayı tetikleyen Ahmedabad adlı kedi yavrusunu. Ya da bir tutam tüyüyle bir katilin yakalanmasını sağlayan Kartopu adlı Kanada kedisini.
Tek bir kedinin uygarlığı değiştirmeye gücünün yetmeyeceğini düşünüyorsanız, koca bir canlı türünü tek başına yok eden Tibbles’ı duymamışsınız demektir. Ya da Pakistan ile ABD arasında diplomatik bir tartışmayı tetikleyen Ahmedabad adlı kedi yavrusunu. Ya da bir tutam tüyüyle bir katilin yakalanmasını sağlayan Kartopu adlı Kanada kedisini.
Bunlar, uygarlığı değiştiren
100 kediden yalnızca üçü. Elinizdeki kitap, bilim, tarih ve sanata ve daha
birçok alana katkıda bulunan kedilere selam duruyor. Büyük edebiyat yapıtlarına
esin kaynağı olanlardan tutun da, polise telefon ederek sahibinin hayatını
kurtaranlara kadar, kedilerin zekâsını ve cesaretini gözler önüne seren birçok
örnek var bu kitapta.
Bütün bu kedicikler tarihi az
çok değiştirdiler. Bunu umursamamaları, hatta yaptıklarının farkında bile
olmamaları, çok daha basit bir işi becerince yaygara koparan insanlara örnek
olmalı.
Ben de çok merak ediyordum bu kitabı; paylaşım için teşekkürler :)
YanıtlaSilYorumunuz için ben teşekkür ederim:)
SilSevgiler ^-^
Canım benim,blogunu baya bir inceledim ama çok şey kaçırmışım:(Kedişlerini ve seni öpüyorum.....
YanıtlaSilSen iyi ol canım arkadaşım bizler hep buradayız:)
SilBen de seni öpüyorum, sevgiyle...