PERİDE CELAL'E ARMAĞAN
Yayına
Hazırlayan: Selim İLERİ
Yayın
Hakları: Oğlak Armağan Kitaplar
- Birinci
baskı: Eylül 1996
Kapak
Tasarımı: Işıl Döneray
Kitap ve
genel tasarım: Serdar Benli
- 236 sayfa
Kitaptan Alıntılar;
* ... evdeki
düzeni ne ölçüde götürebildiğimden çok, ne yazdığım, nasıl yazdığım önemliydi
eşim için.
* Benim en
sevdiğim romanım Üç Yirmi Dört Saat'tir. Orada bir şeyler yaptığıma inanıyorum.
* Yalnız değilim
ben, 'bir' yazarın yalnızlığı, kalabalığın içinde başlar, masa başında biter.
Çünkü, masa başında bir kişi değil, bin kişi ile çevrilir. Düşünceleri ve her
biri biraz da kendisi olan çeşitli kişilerle... Orada kalabalık kendisidir
artık.
* Ufuk Esin / Onu
tanıdıktan sonra, farkına vardığım bir özellik de romanlarında ve öykülerindeki
hemen bütün tiplerin gerçek yaşamdan alınıp kişileştirişmiş olmalarıdır.
* Yazar,
yapıtında hiçbir yerde görünmeyen ve her yerde olan kişidir. / Kurtlar-Peride
Celal
* Peride Farsça
bir sıfat, 'uçup gitmiş' anlamına geliyor. Mecazi anlamıysa, 'solgun'.
* Selim İleri /
Dar Yol'un -Peride Celal- eşsiz Kadıköyü tasvirlerinden esinlenmiştim.
* Selim İleri /
1969'da Ayhan Bozfırat, Peride Celal'in Cumhuriyet'te tefrika halinde kalmış
çok güzel bir romanı olduğunu söyleyecekti: Rüyalar Evi. Sevgili Ayhan Bozfırat
da Rüyalar Evi'ni kesip saklamış.
Peride Hanım, Rüyalar Evi'ni kitap olarak yayımlamayı
reddediyor.
* Selim İleri /
1981'de Bir Hanımefendi'nin Ölümü yayınlandı. Burada 'Ada' uzun öyküsünde
Eser'in on yedi yaşındaki kızı için şunlar yazılıdır:
'Dünyadan ve insanlardan nefret ettiğini söylemişti.
Paralarından, bilgilerinden, kurumlarından iğreniyormuş seçkin burjuvaların.
Küçük insanların arasında rahatlıyormuş. Sevdiği bir iki kişi: Gandhi, Yunus
Emre, Nazım, Dağlarca. Selim İleri biraz da.
Heyecandan boğulayazacaktım.
'Ada'yı Süreyya Duru sinemaya aktardı. Çekim sırasında
Peride Celal'le birlikte Burgaz'a gittik. Bahar yeni geliyordu.
* Hulki Aktuç / Üç Kadının Romanı'na gelince ... Bir
sözcüğün sürekli yanlış dizili olmasına da takmıştım. Picasso yerine Piccaso.
- Yazım-Basım Hataları -
* Sf/ 127
... yanında yatardı mine.
* Sf/ 233
... İnglizce...
Ağustos 2016
Hazırlayan Hakkında Bilgi= Selim İleri (d. 30 Nisan
1949, İstanbul), Türk yazar ve dizi film oyuncusu.
Romanlarında ve
öykülerinde bireyin zengin iç dünyasını başarıyla yansıtabilen yazar,ilk
eserlerinde bireyler arasındaki iletişimsizlikleri de ön plana çıkarır.
Yıllarca, Cumhuriyet
gazetesinin kültür-sanat sayfasında, "Yazı Odası" köşesinde makaleler
yazmıştır. Radyo ve televizyonlara birçok program yapan yazar, 2008'in
yarısında başlayan programı "Selim İleri'nin Not Defterinden"i de
sunuyor. Her pazar canlı olarak yayımlanan programı, TRT-2 sunuyor. Ayrıca 2008
yılından beri Zaman Gazetesi'nin Cumartesi ekinde İstanbul'la
ilgili yazılar kaleme almaktadır.
Peride Celal Hakkında Bilgi= Peride Celal Yönsel (d. 10
Haziran 1916], İstanbul;
ö. 15 Haziran 201) Türk yazar.
Yazın hayatının ilk on beş
yıllık döneminde popüler aşk romanları kaleme almış; 1950’lerde yazarlığında
bir dönüşüm geçirerek daha gerçekçi, bireyin içsel sorunlarının derinlemesine
irdeleyen romanlar yazmıştır. 1977'den sonra romana ara verip öyküye yönelen
Peride Celal'in Türk edebiyatında post-modern romanın yaygınlaştığı
dönemde kaleme aldığı Kurtlar romanı çeşitli eleştirmenler tarafından
başyapıtı olarak değerlendirilir.
1916 yılında İstanbul'da
dünyaya geldi. Annesi Zeliha Mirat Türel, babası Mehmet Celalettin Erem'dir.
Genç kızlığında üvey babasının soyadı olan Bayburtoğlu soyadını
taşıdı. Anne ve babasının kendi doğumundan önce ayrılmış olması nedeniyle
çocukluğunun büyük bir bölümü üvey babasının savcılık yaptığı Anadolu
kentlerinde, özellikle de Karadeniz'de geçti.
İlköğrenimini Haydarpaşa
İlkokulu'nda tamamlayan yazar, İstanbul Sainte-Pulchérie Fransız
Okulu'nda iki yıl yatılı okuduktan sonra üvey babasının görevi
nedeniyle, yeniden Anadolu'ya gitme zorunlulu doğunca öğrenimini yarıda
bıraktı. Klasik
eğitimini tamamlayamamış olması yazarlık hayatı boyunca onun psikolojik olarak
olumsuz etkiledi.
İlk öyküsü Sedat Simavi'in
Yedigün Dergisi'nde Ak Kız'ın Hikâyesi adıyla 27 Kasım 1935'te P.
Gençay imzasıyla yayımlandı. Daha sonra Son Posta, Cumhuriyet, Tan ve Milliyet gazetelerinde
öyküler, röportajlar yayımladı. Yazı
hayatında sırasıyla “Peride Gencay”, “Peride Celâl” ve “Peride Celal Bayburtlu”
imzalarını kullandı. Tan gazetesine tanıştığı Peyami Safa'nın
yardımıyla yazarlığını dil açısından geliştirdi ve Fransızca dersleri aldı. Yazarlık
hayatında ilerlemek için İstanbul'da yaşayan anneannesinin yanına taşınan
yazar, geçimini sağlamak için her gün öykü yazdı; bir yandan da İstanbul
Elektrik Şirketi'nin Neşriyat bölümünde sekreter olarak çalışmaktaydı. İlk
romanı Sönen Alev, 1935 yılında Son Posta gazetesinde tefrika edildi ve
1938'de kitap olarak yayımlandı. Bunu, kent soylu kadınların aşklarını
serüvenimsi bir kurgu ile konu edinen bir dizi roman takip etti; "pembe
romanlar" yazarı olarak tanındı. Romanlarında duru bir dil kullandı. 1935-1954
yılları arasında gazete ve dergilerde yazdığı dört yüz civarındaki -bir-iki
sayfalık- öyküsü ve yirmiye yakın romanıyla, 1940'lı yıllarda günlük
gazetelerin tirajını arttırmasında etkili oldu. Geçimini
sağlamak için yazdığını söylediği bu romanları benimsemedi.
Şair Nazım Hikmet'le
dostluğu üzerinde siyasal baskılara yol açınca 1944'te yurttan ayrılarak
İsviçre'ye gitti. Türkiye'nin Bern Basın Ataşeliği'nde üç yıl sekreter olarak
çalıştı. Peride Celal için kendisini geliştirme dönemi olan İsviçre yıllarında Cumhuriyet gazetesi için "İsviçre
Mektupları" genel başlığı ile öykü ve yazılar hazırladı.
1947'de Türkiye'ye
döndükten sonra avukat Atıf Yönsel ile evlendi. İki yıl Basın Yayın Genel
Müdürlüğü Yabancı İşçilerle İrtibat Bürosu'nda, iki yıl da [[[Yeni İstanbul]]
gazetesinde; kısa bir süre de Milliyetve
Son Posta gazetelerinde çalıştı.
1954 tarihli Üç
Kadının Romanı’yla romancılıkta yeni bir döneme girdi. Eşinin desteği ile geçim
sorunu ortadan kalkan yazar, gözlem ve gerçekçiliğin ön plana çıktığı eserler
verdi.
Yazar, "Üç Yirmi Dört Saat"
adlı romanıyla 1977 Sedat Simavi Edebiyat Ödülü’nü kazandı.
1978'de ilk öykü kitabı Jaguar yayımlandı. Bir süre roman yazmaya ara
verdi. Üç öykü kitabından sonra yazdığı "Kurtlar" romanıyla
1991 Orhan Kemal Roman Armağanı’nı kazandı.
Bu romandan sonra yeniden öyküye yöneldi. 1996'da 15. İstanbul Kitap Fuarı’nda
TÜYAP’ın “onur yazarı” seçilir. 2002'de son romanıDeli Aşk yayımlandı ve
büyük ilgi gördü.
15 Haziran 2013'te
hayatını kaybetti Cenazesi aile arasında yapılan sade bir törenden sonra Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
Hakkında Selim İleri tarafından
(Peride Celal'e Armağan) ve Alpay
Kabacalı tarafından yazılmış (Çok Katmanlı Duyarlıklar Yazarı:
Peride Celal) yazılmış iki kitap vardır.
ARKA KAPAK –
Peride Celal 81 yaşında... ve
hala bizim için üretiyor.
Füsun Aktalı, Hulki Aktunç,
Tunay Aydın, Gürsel Aytaç, Güneş Buharalı, Ahmet Cemal, Zeki Coşkun, Raşit
Çavaş, Zeynep Ergun, Ufuk Esin, Ali Gevgilili, Semih Gümüş, Vedat Günyol, Doğan
Hızlan, Selim İleri, Sami Karaören, Ahmet Oktay, Güven Turan ve Selma Tükel bir
araya gelerek "Peride Celal'e Armağan"ı oluşturdular.
Kitaba ayrıca Peride Celal'in
üç hikayesi ve yedi romanından seçmeler ile küçük bir albüm eklendi.
Oğlak Yayınları, Türk
edebiyatının bu önemli adına adanmış "armağan"ı, daha yıllarca
üretmesi dileğiyle sunuyor.